ارزیابی قابلیت استفاده ؛ به زبان ساده، ارزیابی قابلیت استفاده، میزان سهولت استفاده از یک سیستم تعاملی را ارزیابی می کند. اگرچه همه چیز به این سادگی نیست، اما اجازه دهید با در نظر گرفتن گزاره های زیر در مورد ارزیابی قابلیت استفاده شروع کنیم:

قابلیت استفاده یک ویژگی ذاتی قابل اندازه گیری تمام فناوری های دیجیتال تعاملی است.

محققان تعامل انسان و رایانه و متخصصان طراحی تعامل روش‌های ارزیابی را ایجاد کرده‌اند که تعیین می‌کنند آیا یک سیستم یا دستگاه تعاملی قابل استفاده است یا خیر.

در مواردی که یک سیستم یا دستگاه قابل استفاده است، روش‌های ارزیابی قابلیت استفاده نیز میزان قابلیت استفاده آن را با استفاده از معیارهای قوی، عینی و قابل اعتماد تعیین می‌کنند.

روش‌ها و معیارهای ارزیابی به‌طور کامل در پژوهش‌های پژوهشی تعامل انسان-رایانه و پژوهشگران مستند شده‌اند.

افرادی که مایل به توسعه تخصص در اندازه گیری و ارزیابی قابلیت استفاده هستند، می توانند در مورد این روش ها مطالعه کنند، نحوه به کارگیری آنها را بیاموزند، و در تعیین اینکه آیا یک سیستم یا دستگاه تعاملی قابل استفاده است یا نه، و اگر چنین است، تا چه حدی مهارت داشته باشند.

گزاره های بالا نشان دهنده یک ایده آل است. ما باید درک کنیم که تحقیقات و عملکرد فعلی در کجا و تا چه حد از این ایده آل فاصله دارد.

در جایی که هنوز بین ایده‌آل‌ها و واقعیت‌ها شکاف وجود دارد، باید درک کنیم که چگونه روش‌ها و معیارها را می‌توان برای رفع این شکاف بهبود بخشید.

مانند هر تلاش فکری، ما باید با ذهنی باز پیش برویم و اذعان کنیم که نه تنها برخی یا همه گزاره های بالا درست نیستند، بلکه هرگز نمی توانند چنین باشند.

 از ستم جهانی اول تا توانمندسازی جهان سوم

ارزیابی قابلیت استفاده ؛ قابلیت استفاده از زمان آغاز تعامل انسان و کامپیوتر (HCI) به عنوان یک تلاش بین رشته ای، مفهومی اساسی برای تحقیق و عمل طراحی تعامل بوده است.

برای برخی، این مفهوم اصلی HCI بود و باقی می ماند. برای دیگران، مهم است، اما تنها به عنوان یکی از چندین نگرانی کلیدی برای طراحی تعامل.

خوب است که با تعریفی از قابلیت استفاده شروع کنیم، اما ما در اینجا در منطقه مورد مناقشه قرار داریم.

تعاریف در رابطه با موقعیت های خاص در مورد قابلیت استفاده ارائه خواهد شد. شما باید یکی را انتخاب کنید که متناسب با فلسفه طراحی شما باشد. سه تعریف جایگزین در زیر ارائه شده است.

همچنین خوب است که نحوه ارزیابی قابلیت استفاده را توضیح دهیم، اما درک جایگزین از قابلیت استفاده به شیوه های متفاوتی منجر می شود.

تمرینات حرفه ای بسیار متنوع است و بسیاری از پروژه ها از پروژه ای به پروژه دیگر تعمیم نمی یابد. ارزیابان باید نحوه ارزیابی را انتخاب کنند. ارزیابی ها باید طراحی شوند و طراحی مستلزم انتخاب است.

خاستگاه HCI و قابلیت استفاده

ارزیابی قابلیت استفاده ؛ HCI و قابلیت استفاده ریشه در کاهش قیمت کامپیوترها در دهه 1980 دارد، زمانی که برای اولین بار، برای بسیاری از کارمندان امکان پذیر بود که کامپیوتر شخصی خود را داشته باشند (معروف به PC).

در سه دهه اول محاسبات خود، تقریباً همه کاربران متخصصان بسیار آموزش دیده تجهیزات متمرکز گران قیمت بودند. گرایش به سمت کاربران کمتر آموزش دیده در دهه 1960 با معرفی اشتراک زمانی و مینی کامپیوترها آغاز شد.

با استفاده از رایانه های شخصی در دهه 1980، کاربران رایانه به طور فزاینده ای هیچ آموزش اولیه ای در مورد سیستم عامل ها و نرم افزارهای کاربردی نداشتند.

با این حال، شیوه‌های طراحی نرم‌افزار به طور ضمنی برای کاربران آگاه و شایسته، که با واژگان فنی و معماری سیستم‌ها آشنا هستند و همچنین دارای استعداد برای حل مشکلات ناشی از استفاده از رایانه هستند، ادامه یافت.

چنین فرضیات ضمنی به سرعت غیرقابل قبول شد. برای کاربر معمولی، محاسبات تعاملی با ناامیدی های مداوم و اضطراب های متعاقب آن همراه شد.

بدیهی است که استفاده از رایانه برای اکثر کاربران بسیار سخت بود و اغلب کاملاً غیرقابل استفاده بودند. بنابراین قابلیت استفاده به یک هدف کلیدی برای طراحی هر نرم افزار تعاملی تبدیل شد که توسط متخصصان فنی کامپیوتر آموزش دیده استفاده نمی شود.

اصطلاحات رایجی مانند «کاربر پسند» وارد استفاده روزمره شد. هر دو قابلیت استفاده و کاربرپسندی در ابتدا به عنوان ویژگی نرم افزار تعاملی شناخته شدند.

نرم افزار یا قابل استفاده بود یا نه. نرم افزارهای غیرقابل استفاده را می توان از طریق طراحی مجدد قابل استفاده ساخت.

 از قابلیت استفاده تا تجربه کاربر از طریق کیفیت در استفاده

ارزیابی قابلیت استفاده ؛ در طول دهه 1990، درک پیچیده‌تر از قابلیت استفاده از یک ویژگی باینری همه یا هیچ به زنجیره‌ای تغییر کرد که دامنه‌های مختلف قابلیت استفاده را در بر می‌گرفت. در همان زمان، تمرکز HCI به زمینه های استفاده منتقل شد (Cockton 2004). قابلیت استفاده به عنوان مفهوم غالب HCI متوقف شد و تحقیقات به طور فزاینده ای بر تناسب بین نرم افزار تعاملی و زمینه های استفاده اطراف آن متمرکز شد. به نظر می‌رسد که کیفیت در استفاده دیگر مسئله ساده‌ای نیست که یک سیستم تعاملی ذاتاً قابل استفاده است، بلکه این است که چقدر با زمینه استفاده از آن مطابقت دارد. کیفیت در استفاده به یک واژه جایگزین ترجیحی برای قابلیت استفاده در استانداردهای بین المللی تبدیل شد، زیرا از مفاهیم کاربردی بودن یک ویژگی مطلق و بدون متن مطلق از یک سیستم تعاملی اجتناب می کرد. در حدود اوایل قرن، ظهور رسانه‌های دیجیتال شبکه‌ای (مانند وب، موبایل، تلویزیون تعاملی، تاسیسات عمومی) نگرانی‌های احساسی جدیدی را برای HCI ایجاد کرد و اصطلاح جذاب‌تری نسبت به قابلیت استفاده را ایجاد کرد: تجربه کاربر.

بنابراین، درک فعلی از قابلیت استفاده با آنچه در روزهای اولیه HCI در دهه 1980 بود، متفاوت است. از آن زمان، سهولت استفاده با توجه به طراحی تعامل و سطح سواد فناوری اطلاعات در بسیاری از جمعیت در اقتصادهای پیشرفته بهبود یافته است. آشنایی با عملیات های کامپیوتری اولیه در حال حاضر گسترده شده است، همانطور که با عباراتی مانند “بومیان دیجیتال” و “حذف دیجیتالی” که در دهه 1980 کشش کمی داشتند، مشهود است. قابلیت استفاده دیگر به طور خودکار دغدغه اصلی در طراحی تعامل نیست. همچنان مهم است، با تجارب ناامیدکننده از استفاده دشوار از فناوری های دیجیتال که هنوز رایج هستند. قابلیت استفاده ضعیف هنوز با ما همراه است، اما ما از مشکل توماس لاندوئر در سال 1996 با رایانه (Landauer 1996) عبور کرده ایم. هنگامی که رایانه های شخصی، تلفن های همراه و اینترنت در تحولات بزرگ بین المللی مانند بهار عربی در سال 2011 نقش اساسی دارند، ارزش فناوری های دیجیتال می تواند به طور گسترده ای کاستی های آنها را تحت الشعاع قرار دهد.

از مشکل با رایانه تا مشکل از فناوری های دیجیتال

ارزیابی قابلیت استفاده ؛ خوانندگان کشورهای در حال توسعه امروز می توانند مشکل لنداور با رایانه را به عنوان ناله های کاربران غربی با انگیزه ضعیف بیش از حد تجربه کنند. در 26 ژانویه 1999، “حفره ای در دیوار” در ساختمان NIIT در دهلی نو حک شد. از طریق این سوراخ، یک کامپیوتر با دسترسی آزاد برای مردم در محله فقیر نشین کلکاجی در دسترس قرار گرفت. این یک موفقیت فوری شد، به خصوص در مورد کودکانی که بدون هیچ تجربه قبلی، استفاده از رایانه را به تنهایی یاد گرفتند.

در اینجا تضاد شدیدی با بحران قابلیت استفاده در دهه 1980 وجود دارد. استفاده از رایانه‌ها در سال 1999 آسان‌تر از رایانه‌های دهه 1980 بود، اما همچنان چالش‌هایی در استفاده از آن‌ها وجود داشت. با این وجود، تحریکات استفاده باقیمانده برای کودکان زاغه نشین قرن حاضر در کالکاجی ارتباط محدودی دارد.

جهان پیچیده است، آنچه برای مردم اهمیت دارد پیچیده است، فناوری های دیجیتال متنوع هستند. در میان این پیچیدگی متنوع، روز قضاوت ساده ای وجود ندارد که فناوری های دیجیتال به بهشت ​​قابل استفاده یا جهنم غیرقابل استفاده فرستاده شوند.

داستان کاربردپذیری یک سفر انحرافی از سادگی به پیچیدگی است. فن‌آوری‌های دیجیتال به‌قدری سریع تکامل یافته‌اند که درک فکری از قابلیت استفاده هرگز با واقعیت‌های استفاده از رایانه همگام نشده است. درد شرکت های قدیمی و جدید جهان که در تلاش برای تضمین بازگشت سرمایه در فناوری اطلاعات در دهه 1980 هستند، با استفاده از رسانه های اجتماعی در مبارزات برای دموکراسی در دیکتاتوری های جهان سوم، هیچ دیداری ندارد. با این حال نمی توانیم به سادگی مفهوم قابلیت استفاده را کنار بگذاریم و به جلو برویم. استفاده همچنان می تواند خسته کننده، آزاردهنده، غیرضروری دشوار و حتی غیرممکن باشد، حتی برای ماهرترین و با تجربه ترین کاربران.

از تنها نگرانی HCI تا یک عامل مهم پایدار در تجربه کاربر

ارزیابی قابلیت استفاده ؛ این مدخل دایره‌المعارفی برای قابلیت استفاده نیست. اگرچه در حال حاضر زیر لایه های وسیع تری از کیفیت در استفاده و تجربه کاربری مدفون است، اما قابلیت استفاده هنوز مرده نیست. به عنوان مثال، من گاهی اوقات از طریق پیامک به دخترم پشتیبانی IT ارائه می کنم. یک بار، مجبور شدم توضیح دهم که چگونه یک لپ‌تاپ متوقف شده را به اجبار راه‌اندازی مجدد کنم.

نگه داشتن یا فشار دادن؟ چه کسی باید بداند؟

 

واقعیت‌های ماندگار استفاده از رایانه که قابلیت استفاده به دنبال آن است، واقعی باقی می‌ماند و به طور بالقوه کمتر از سی سال پیش برای موفقیت طراحی‌های امروزی آسیب‌رسان نیست. مانند تمام تاریخ های انضباطی، جدید قدیمی ها را پاک نکرده است، اما در عوض، مانند لایه های زمین شناسی، جدید بر قدیمی ها پوشانده شده است، با بروندادهای قابلیت استفاده هنوز در چشم انداز گسترده تر در حال تکامل تجربه کاربر در معرض دید قرار می گیرد. همانطور که در زمین شناسی، ما باید چشم انداز فکری کنونی را از نظر فرآیندها و تحولات تاریخی زیربنایی آن درک کنیم.

بنابراین، آنچه در ادامه می‌آید سفری در یک منظره نیست، بلکه مجموعه‌ای از کاوش‌هاست که نشان می‌دهد در سه دهه گذشته در نقاط مختلف مکان‌های مختلف چه کاربردی داشته است. با در نظر گرفتن این موضوع، توجه دوباره بر روی تغییرات فعلی در چشم‌انداز طراحی تعامل متمرکز می‌شود که باید قابلیت استفاده را در یک درک وسیع‌تر از طراحی برای ارزش‌های انسانی، مکانی پایدار ببخشد (هارپر و همکاران 2008). اما در حال حاضر، اجازه دهید از ابتدا شروع کنیم و از آنجا به یک سوت توقف در تاریخچه HCI بپردازیم تا تنش های حل نشده در مورد ماهیت قابلیت استفاده و ارتباط آن با طراحی تعامل را آشکار کنیم.

از قابلیت استفاده تا تجربه کاربری – تنش ها و روش ها

نیاز به طراحی نرم‌افزار تعاملی که بتواند با درک اولیه سخت‌افزار کامپیوتر و سیستم‌های عامل مورد استفاده قرار گیرد، برای اولین بار در دهه 1970 با کار پیشگامانه در طراحی نرم‌افزار توسط فرد هانسن از دانشگاه کارنگی ملون (CMU)، تونی واسرمن از دانشگاه کالیفرنیا شناسایی شد. ، سان فرانسیسکو (UCSF)، آلن کی از مرکز تحقیقات زیراکس پالو آلتو (PARC)، انگل و گراندا از IBM، و پیو و رولینز از BBN Technologies (برای بررسی کارهای اولیه HCI، به Pew 2002 مراجعه کنید). این کار چندین رویکرد داشت، از دستورالعمل‌های طراحی دقیق گرفته تا اصول سطح بالا برای طراحی‌های نرم‌افزار و فرآیندهای توسعه آنها. دانش و قابلیت های روانشناسی و علوم کامپیوتر را گرد هم آورد. گروه پیشگام از افراد در اینجا به عنوان انجمن روانشناسی نرم افزار شناخته می شد که در سال 1976 شروع شد و در منطقه واشنگتن دی سی مستقر بود (Shneiderman 1986). این همکاری بین دانشگاهیان و دست اندرکاران روانشناسی شناختی و علوم کامپیوتر، رویکردهایی را برای تحقیق و عمل ایجاد کرد که برای تقریباً 20 سال پارادایم غالب در تحقیقات طراحی تعامل باقی ماند و برای یک دهه دیگر قدرت خود را حفظ کرد. با این حال، این همکاری شامل تنش در ماهیت قابلیت استفاده بود.

تمرکز اولیه عمدتاً شناختی بود و بر روابط علّی بین ویژگی‌های رابط کاربری و عملکرد انسانی تمرکز داشت، اما با دیدگاه‌های متفاوت در مورد نحوه تعامل ویژگی‌های رابط کاربر و ویژگی‌های انسانی. اگر ویژگی‌های شناختی انسان ثابت و جهانی باشد، ویژگی‌های رابط کاربری می‌توانند ذاتاً قابل استفاده یا غیرقابل استفاده باشند، که قابلیت استفاده را به یک ویژگی باینری ذاتی نرم‌افزار تعاملی تبدیل می‌کند، یعنی یک سیستم تعاملی به سادگی قابل استفاده یا غیرقابل استفاده است. نرم‌افزار می‌تواند ذاتاً با انطباق با دستورالعمل‌ها و اصولی قابل استفاده باشد که می‌توانند توسط آزمایش‌های روان‌شناختی کشف، فرمول‌بندی و تأیید شوند. با این حال، اگر ویژگی‌های شناختی انسان نه تنها بین افراد، بلکه در تنظیمات مختلف متفاوت باشد، در آن صورت قابلیت استفاده به یک ویژگی اضطراری تبدیل می‌شود که نه تنها به ویژگی‌ها و کیفیت‌های یک سیستم تعاملی، بلکه به اینکه چه کسی از آن استفاده می‌کرده، و به چه چیزی بستگی دارد. تلاش برای انجام با آن موقعیت اخیر در دهه 1990 با «روی به امور اجتماعی» به شدت تقویت شد (راجرز و همکاران 1994). با این حال، بسیاری از تنش فکری در اینجا خنثی شد زیرا تحقیقات HCI در طیف وسیعی از جوامع تخصصی متمرکز بر کنفرانس‌های انجمن ماشین‌های محاسباتی مانند کنفرانس ACM در زمینه کار تعاونی با پشتیبانی رایانه (CSCW) از سال 1986 یا سمپوزیوم ACM در مورد کاربر متمرکز شد. نرم‌افزار و فناوری رابط (UIST) از سال 1988. درک اجتماعی از قابلیت استفاده با CSCW و درک فناوری با UIST مرتبط شد.

تحقیقات مبتنی بر روانشناسی در مورد روش های قابل استفاده در کنفرانس های بزرگ تا اوایل دهه 1990 به قوت خود باقی ماند. با این حال، پزشکان قابلیت استفاده از مکان‌های تحقیقاتی دانشگاهی ناراضی شدند و اولین کنفرانس UPA (انجمن حرفه‌ای کاربردپذیری) در سال 1992 سازمان‌دهی شد. این شکاف شاغل تنها 10 سال پس از آن که انجمن روان‌شناسی نرم‌افزار کنفرانسی را در گیترزبورگ هماهنگ کرد، رخ داد. سری کنفرانس ACM CHI ظهور کرد. این به طور پیوسته بسیاری از تحقیقات کاربردی کاربردی را از دید محققان جریان اصلی HCI حذف کرد. این جدایی تا حدودی توسط مجله UPA’s Access Open Journal of Usability Studies که در سال 2005 افتتاح شد برطرف شده است.